Tendon Kesisi Sonrası Fizik Tedavi: Amaç ve Önem
Tendon kesisi, genellikle el, parmak, bilek veya ayak bölgelerinde görülen ve cerrahi müdahale gerektiren bir yaralanmadır. Ameliyat sonrası fizik tedavi, tendonun iyileşme sürecini desteklemek, eklem hareket açıklığını korumak, kas gücünü artırmak ve fonksiyonel becerileri geri kazandırmak için kritik öneme sahiptir. Erken ve düzenli fizik tedavi, tendon yapışıklıklarını önlemeye ve uzun vadeli sakatlık riskini azaltmaya yardımcı olur.
Fizik Tedavi Sürecinin Aşamaları
Fizik tedavi, iyileşme dönemine göre planlanır ve genellikle şu aşamalardan oluşur: - Erken Dönem (Koruma Aşaması): Ameliyattan hemen sonra başlar, genellikle 2-6 hafta sürer. Bu dönemde atel veya alçı kullanılır ve amaç ödemi azaltmak, ağrıyı kontrol altına almak ve hafif hareketlerle tendon kaymasını sağlamaktır.
- Orta Dönem (Hareket Aşaması): Tendon iyileşmesi ilerledikçe, yaklaşık 3-8 hafta sonra başlar. Hedef, eklem hareket açıklığını artırmak ve tendon esnekliğini geliştirmektir.
- İleri Dönem (Güçlendirme Aşaması): 8-12 haftadan sonra başlar ve tendon tamamen iyileşene kadar devam eder. Bu aşamada, kas gücü ve dayanıklılık üzerine odaklanılır.
- Fonksiyonel Dönem: Günlük aktivitelere ve spora dönüşü sağlamak için tasarlanmıştır, genellikle 3-6 ay sonra başlar.
Tendon Kesisi Sonrası Fizik Tedavi Hareketleri
Aşağıdaki hareketler, fizyoterapist gözetiminde ve kişiye özel olarak uygulanmalıdır. Genel örnekler şunlardır: - Pasif Hareketler: Erken dönemde, etkilenen bölgeyi hareket ettirmek için sağlam el veya bir cihaz kullanılır. Örneğin, parmak tendon kesisi için, sağlam el ile yavaşça parmağı bükme ve düzleştirme.
- Aktif Yardımlı Hareketler: Orta dönemde, hasta kendi kas gücünü kullanmaya başlar, ancak terapist veya diğer el ile destek sağlar. Örnek: Bilek fleksiyonu ve ekstansiyonu.
- Aktif Hareketler: Tendon güçlendikçe, hasta tamamen kendi gücüyle hareketi yapar. Örnekler:
- Parmak açma ve kapama egzersizleri.
- Bilek çevirme (pronasyon ve supinasyon).
- El bileği esnetme ve güçlendirme için hafif ağırlık veya direnç bantları kullanımı.
- Germe Egzersizleri: Tendon ve kas esnekliğini artırmak için yapılır. Örneğin, avuç içi yukarı bakacak şekilde bileği geriye doğru esnetme.
- Güçlendirme Egzersizleri: İleri dönemde, stres topu sıkma, parmak uçları ile küçük nesneleri kavrama veya hafif dambıl ile bilek curl hareketleri.
- Fonksiyonel Aktivite Eğitimi: Yazma, nesneleri kavrama, giyinme gibi günlük işleri simüle eden hareketler.
Dikkat Edilmesi Gerekenler - Hareketleri yaparken aşırı zorlamaktan kaçının; ağrı veya şişlik artarsa, egzersizi durdurun ve terapiste danışın.
- Terapistin önerdiği sıklık ve tekrarlara uyun, genellikle günde birkaç kez kısa seanslar halinde yapılır.
- İyileşme süreci kişiden kişiye değişir; sabırlı olun ve düzenli takipleri aksatmayın.
- Ameliyat sonrası enfeksiyon veya komplikasyon belirtileri (ateş, aşırı kızarıklık) fark ederseniz, hemen doktorunuza başvurun.
Sonuç
Tendon kesisi sonrası fizik tedavi, iyileşme sürecinin vazgeçilmez bir parçasıdır. Doğru hareketler ve düzenli uygulama ile fonksiyonel iyileşme sağlanabilir. Unutmayın, bu bilgiler genel tavsiyelerdir; tedaviniz için mutlaka uzman bir fizyoterapist veya doktor ile çalışın.
|
